ERGİN BİR İNSAN VÜCUDUNDAKİ HÜCRELER
Histoloji ve sitoloji kitaplarına göre ergin bir insan vücudunda 210 çeşit hücre bulunmaktadır. Aşağıda, % 60’dan fazlasını epitel hücre çeşitlerinin oluşturduğu hücre tipleri görülmektedir.
A – Keratinleşmiş Epitel Hücreleri
• Epidermisteki keratinositler (değişen epidermis hücreleri)
• Epidermisteki bazal hücreler (üretken, kök hücreler)
• El ve ayak tırnağındaki keratinositler
• Tırnak yatağındaki bazal hücreler (üretken, kök hücreler)
• Kılın gövdesindeki hücreler (medüllar, kortikal ve kuiikular hücreler)
• Kılın kökündeki hücreler (kutikular hücreler, Huxley ve Henle tabakası hücreleri ve dış tabaka hücreleri)
• Kılın matriksindeki hücreler (üretken, kök hücreler)
B – Nemli Ortamdaki Çok Katlı Bariyer Epitel Hücreleri
• Dil ve ağız boşluğu, özefagus {yemek borusu), anüs kanalı üretramn distal kısmı ve vajinadaki çok katlı yassı epitelin yüzeyindeki epitel hücreleri ve bu epitel tabakasının bazal hücreleri {üretken, kök hücreler)
• Korneanın dışındaki epitel hücreler
• îdrar yollan epiteli {Sidik kesesi ve idrar yollarını döşeyen epitel)
C – Ekzokrin Salgılama İçin Özelleşmiş Epitel Hücreleri
• Tükürük bezlerinin hücreleri
Müköz hücreler {polisakkarit bakımından zengin salgı)
Seröz hücreler {glikoprotein enzim bakımından zengin salgı)
• Dildeki von Ebner bezinin hücreleri {tat alma tomurcuklarının üstünü temizleme salgısı)
• Meme bezleri
• Gözyaşı bezinde gözyaşı salgılayan hücreler
• Kulakta kulak kiri salgılayan hücreler
• Ekkrin ter bezlerinde glikoprotein salgılayan hücreler {koyu renkli hücreler)
• Apokrin ter bezlerinin hücreleri (eşey hormonlarına hassas, kokulu salgı)
• Gözkapağındaki Moll bezinin hücreleri {özelleşmiş ter bezi)
• Deride yağca zengin salgı (sebum) salgılayan bez hücreleri
• Burundaki Bowman bezi hücreleri (koku epiteli hücrelerinin üstünü temizleme salgısı)
• Duedonumdaki Brunner bezinin enzim ve mukus salgılayan hücreleri
• Seminal kesecikdeki, spermlerin yüzmesi için enerji kaynağını oluşturan fruktoz içeren meni ve bileşenlerini salgılayan hücreler
• Prostat bezindeki meni ve diğer bileşenlerini salgılayan hücreler
• Bulboüretral (üretranın ampul şeklinde genişleyen kısmı) bezdeki mukus salgılayan hücreler
• Vajinanın kayganlaşmasmı sağlayan salgıyı salgılayan Bartholin bezindeki hücreler
• Littre bezindeki mukus salgılayan hücreler
• Uterus endometriyumunda esas olarak karbohidrat salgılayan hücreler
• Solunum ve sindirim kanallarında bulunan mukus salgılayan Goblet hücreleri
• Midedeki mukus salgılayan hücreler
• Midede pepsinojen salgılayan zimogenik hücreler
• Midede HC1 salgılayan hücreler
• Pankreasta sindirim enzimleri ve bikarbonat salgılayan asinar hücreler
• İnce bağırsakta lizozim salgılayan Paneth hücreler
• Akciğerde sürfektan madde salgılayan tip II pnömositler
• Akciğerde Clara hücreleri
D – Hormon Salgılanması İçin Özelleşmiş Hücreler
• Hipofiz ön lobunda aşağıdaki hormonları salgılayan hücreler
büyüme hormonu (GH)
folikül-uyancı hormon (FSH)
lüteinize hormon (LH)
prolaktin (P)
adrenokortikotropik hormon (ACTH)
tiroit-uyarıcı hormon (TSH)
• Hipofizin ara lobunda melanosit-uyarıcı hormon salgılayan hücreler
• Hipofizin arka lobunda aşağıdaki hormonları salgılayan hücreler
oksitosin
vazopressin
• Bağırsakta aşağıdaki hormonları salgılayan hücreler
serotonin
endorfin
somatostatin
gastrin
sekretin
kolesistokinin
• Pankreasta aşağıdaki hormonları salgılayan hücreler
insulin
glukagon
• Tiroit bezinde aşağıdaki hormonları salgılayan hücreler
tiroit hormonu
kalsitonin
• Paratiroit bezinde aşağıdaki hormonları salgılayan hücreler
parathormonu
oksifil hücre (işlevi bilinmiyor)
• Adrenal bezde aşağıdaki hormonları salgılayan hücreler
epinefrin
norepinefrin
steroit hormonlar
mineralokortikoidler
glukokortikoidler
• Gonadlarda aşağıdaki hormonları salgılayan hücreler
testosteron (testisdeki Leydig hücreleri)
estrojen (ovaryum folikülünün teka interna hücreleri)
progesteron (atüan ovaryum folikülünün corpus luteum hücreleri)
• Böbrekte jukstaglomerulusun hücreleri
jukstaglomerulusun renin salgılayan hücreleri
makula densa hücreleri
peripolar hücreler
mezangiyal hücreler
E – Bağırsak, Ürogenital Sistem ve Ekzokrin Bezlerde Emme İşlevi Gören Hücreler
• İnce bağırsaktaki fırçamsı kenar hücreleri (mikrovilluslu hücreler)
• Ekzokrin bezlerin çizgili kanal hücreleri
• Safra kesesindeki epitel hücreleri
• Böbreğin proksimal tübülündeki çizgili kenar hücreleri
• Böbreğin distal tübülündeki hücrele
• Epididimisteki esas hücreler
• Epididimisteki bazal hücreler
F – Metabolizma ve Depolama İşlevi İçin Özelleşmiş Hücreler
• Hepatositler (karaciğer hücreleri)
• Yağ hücreleri (adiposit ya da lipositler)
Beyaz yağ hücreleri
Kahverengi yağ hücreleri
Karaciğerdeki lipositler
G – Akciğer, Bağırsak, Ekzokrin bezler ve Ürogenital Kanalı Döşeyen, Esas Olarak Bariyer (Engelleme) İşlevi Gören Epitel Hücreleri
• Akciğerde hava keselerini döşeyen tip I pnömositler
• Pankreas kanalı hücreleri (sentroasinar hücreler)
• Ter bezleri, tükürük bezleri, meme bezleri vb. bezlerindeki silsiz, kanal hücreleri
• Böbrek glomerulusundaki pariyetal hücreleri
• Böbrek glomerulusundaki podositler
• Böbreğin Henle kulpundaki ince bölme hücreleri
• Böbrekteki toplama kanalı hücreleri
• Seminal kesecik, prostat bezi vb. bezlerin kanal hücreleri
H – Kapalı Vücutiçi Boşlukları Döşeyen Epitel Hücreleri
• Kan ve lenf damarlarının içini döşeyen vasküler endotel hücreler
fenestreli hücreler
devamlı hücreler
dalağa ait damarlardaki hücreler
• Eklem boşluklarını döşeyerek hiyaluronik asit salgılayan sinoviyal hücreler
• Periton, pleura ve perikart boşluklarını döşeyen seroza hücreleri
• Kulağın perilenfatik alanını döşeyen yassı hücreler
• Kulağın endolenfatik alanını döşeyen hücreler
yassı hücreler
endolenfatik kesenin silindirik hücreleri
mikrovilluslu
mikrovillussuz
“koyu renkli” hücreler
koroid pleksus hücrelerine benzeyen vestibular zar hücreleri
stria vascularis’in bazal hücreleri
stria vascularis’in kenar hücreleri