LAB. TEK. 4-MİKROSKOPTA BÜYÜKLÜKLERİN ÖLÇÜLMESİ

 

LAB. TEK. 4-MİKROSKOPTA BÜYÜKLÜKLERİN ÖLÇÜLMESİ

Mikroskopta incelenen herhangi bir objenin genellikle boyutlarının ölçülmesi gerekir. Bu durum mikoloji ve mikrobiyolojide çok daha belirgindir. Mikroorganizmaların boylarının ölçülmesi onların teşhis edilmesinde çok önemli bilgiler verir.

Mikroskopta büyüklükler oküler ve objektif mikrometre adı verilen iki küçük alet yardımıyla ölçülür. Ölçü birimi olarak mikrometre mm kullanılır. Bir mikrometre 1/1000 mm dir.

Oküler mikrometre iki cm çapında ve üzerinde 100 çizgili bir taksimat bulunan ince yuvarlak bir cam parçasından ibarettir. Bu cam kullanılacağı zaman mikroskobun oküleri içerisindeki özel yerine yerleştirilir. Oküler mikrometrenin mikroskop alanında görülen taksimatındaki iki çizgi arasının mikrometre olarak değeri mikroskobun büyütmesine göre değişir. Bu bakımdan oküler mikrometrenin görüntüsünde, çizgiler arasındaki mesafenin kaç mikrona karşılık geldiği objektif mikrometre yardımıyla belirlenir. Her objektif için ayrı bir değer belirlenmektedir.

Objektif mikrometre, üzerinde 100 eşit parçaya bölünmüş 1 mm uzunluğunda bir çizgi bulunan özel bir lamdan ibarettir. Her iki çizgi arası 10 mm dur (1/100 mm). Bu lam mikroskoba yerleştirildikten sonra taksimatlı çizgi görüntüye getirilir ve netleştirilir. Görüntüde aynı zamanda oküler mikrometrenin taksimatı da görülmektedir. Oküler ve objektif mikrometrelerin dikey çizgilerinden başta olanları birbirleriyle çakıştırılır ve sağa doğru göz gezdirerek iki mikrometrenin hangi dikey çizgilerinin birbiriyle çakıştığı bulunur. Baştaki ile sondaki çakışan çizgiler arasında her iki mikrometrede kaçar tane çizgi olduğu sayılır. Objektif mikrometrenin iki çizgi aralığı 10 mm dur. Buradan hareket edilerek oküler mikrometrenin iki düşey çizgisi arasındaki mesafenin kaç mm olduğu hesaplanır. Mesela oküler mikrometrenin 50. çizgisi ile objektif mikrometrenin 20. çizgisinin çakıştığını düşünelim. 20 çizgi arası 200 mm dur. Oküler mikrometrenin 28 çizgisi 200 mikron olduğuna göre iki çizgi arası 200/50 = 4 mm olarak hesaplanır. Bu değer o anda kullanılan objektife göre oküler mikrometrenin iki çizgisi arasındaki mesafedir. Başka bir objektife geçildiğinde görüntü büyüyecek veya küçülecek dolayısıyla değer de değişecektir. Bunun için mikroskobun her objektifi için oküler mikrometre değerleri ayrı ayrı hesaplanır (Şekil 9 ve 10).

 

Şekil 9. Oküler mikrometre ve objektif mikrometrenin çizgilerinin aynı görüntü alanında birbirleriyle karşılaştırılması.

 

Objektif mikrometre bir mikroskop için sadece bir kere kullanılır ve objektiflere göre oküler mikrometrenin ölçüleri belirlendikten sonra mikroskoptan çıkarılır. Oküler mikrometre ise mikroskobun okülerinde devamlı olarak takılı kalır ve bilinen ölçülere göre görüntüdeki objelerin boyutları ölçülür.

 

A –       Laboratuarda İnceleme ve Teknikleri

Laboratuarda genellikle arazide başlanan incelemenin devamı yapılır. Preparat hazırlama, fizyolojik çalışmalar, mikrobiyoloji ile ilgili metotlar, zoolojik materyalin içlerinin açılması ve incelenmesi (diseksiyon) laboratuar teknikleri içine girer.

Laboratuarda incelemede bitki ve hayvan dokuları ve hücreleri çok ince detayına kadar araştırılır. Mikroskobik canlılar tespit edilerek ve boyanarak incelenirler. Doku ve organlardan kesitler alınır. Bu kesitler doğrudan incelebileceği gibi tespit edilip boyanarak sabit preparatlar haline getirilerek de incelenebilir.

Laboratuarda inceleme için ayıraç ve çözelti hazırlama, kesit alma preparat yapma diseksiyon yapma gibi bazı temel bilgilerin bilinmesi gerekir.


 

Bu yazının kalıcı bağlantısı https://www.biyolojidersim.com/lab-tek-4-mikroskopta-buyukluklerin-olculmesi/

Görüş ve eleştirilerinize en kısa zamanda cevap verilecektir.

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.